Op vrijdag 16 mei van dit jaar raapte Walter Langendoen, de strandpaleontoloog van Maasvlakte 2 een tandje op van het Maasvlakte 2 strand. Nog geen 5 cm lang, bruin van kleur met een zwart kopje. Een platgedrukte sigaretten peuk, daar leek het wel op. Of was het hout? Even snel een test, het tandje tussen je tanden, en ja hoor. Dit moet een tandje van een dier zijn en gezien de kleur en de hardheid een fossiel tandje, dus vermoedelijk uit het Pleistoceen of IJstijdvak. Duizenden jaren oud. Uit het opgespoten zand van het nieuwe strand van Maasvlakte 2 heeft hij al een hele boel tanden, kiezen en botfragmenten en soms hele gave, opgeraapt. Maar wat hij nu achteloos in zijn rugzak stopt herkent hij niet.
Die fossiele resten die Walter Langendoen de afgelopen jaren verzamelde, geven een mooi beeld van het leven op de mammoetsteppe van het ijstijdvak. Een koude droge kale grasvlakte waarop honderden mammoeten, neushoorns, wilde paarden, steppewisenten, leeuwen en hyena’s zich rond 30.000 jaar geleden te goed hebben gedaan aan de grassen. Een soort Serengeti, maar wel koud. Je moest er wel een jas aan hebben! In de delta van de oer-Rijn kwamen ze om water te drinken. Daar zijn veel van deze dieren gestorven en hun skeletdelen zijn in de bodem heel goed bewaard gebleven.
Graag wilde Walter Langendoen het tandje op naam gebracht hebben. Wat voor diersoort heeft dergelijke langgerekte tanden? Via zijn facebook pagina werd het onbekende object geplaatst in de hoop dat er iemand met een oplossing zou komen. En die kwam heel snel. Een van de deskundigen die Walter Langendoen steeds weer bijstaat bij het op naam brengen van zijn vondsten is Dick Mol, dè kenner bij uitstek van ijstijdzoogdieren. Mol is o.a. verbonden als onderzoeker aan het Natuurhistorisch Museum in Rotterdam en herkende het voorwerp onmiddellijk: een melkslagtandje van een mammoetbaby. Dick Mol over de vondst van Walter Langendoen: “Een heel bijzondere vondst! Melkslagtandjes van mammoeten zijn dun gezaaid. Het is dus erg zeldzaam. We weten dat dergelijke tandjes in het eerste levensjaar van mammoeten en ook van nu nog levende olifanten gewisseld wordt door een permanente slagtand. Die permanente slagtanden kunnen wel meer dan 3 meter lang worden en met gemak meer dan vijftig kilo per stuk wegen. Van die grote slagtanden zijn er in de loop der jaren vele duizenden gevonden, groot en klein, maar de melkslagtand uit de verzameling van Walter Langendoen is pas de tweede die ik ken uit Nederlandse bodem. Een topvondst, dus!”
Waarom is zo’n kleinood nu zo bijzonder? Mol: “We weten inmiddels dat in de tanden van mammoeten, groot of klein, de hele levensgeschiedenis opgeslagen ligt. Als we die tanden goed onderzoeken kunnen we vaststellen hou oud een dier geworden is. Hoe goed zijn gezondheid is geweest, wat het dier gegeten heeft en ook wanneer het dier gestorven is. Onderzoek aan het complete karkas van Lyuba, een mammoetbaby-mummie uit de eeuwig bevroren bodem van Siberië toonde aan dat het diertje maar slechts zes weken geleefd heeft.”
Het melkslagtandje van de wolharige mammoet van de Maasvlakte is nu in onderzoek. Door middel van een microscan die in de Verenigde Staten uitgevoerd zal worden kunnen we vermoedelijk over enige tijd melden hoe oud het baby’tje is geweest op het moment dat het stierf. We weten dan ook wanneer het op de zeebodem, toen de Noordzee nog droog lag, met zijn of haar moeder heeft rondgebanjerd. Dick Mol en Walter Langendoen kunnen niet wachten op de uitkomsten van het onderzoek.
Op zondag 23 november 2014, tijdens de determinatie-event in Futureland, zal het tandje tentoongesteld zijn voor de bezoekers.