Fossiel uitgestorven Reuzenalk ontdekt op strand Noordwijk

alkOnderzoek aan een fossiel bot, gevonden op het strand van Noordwijk, toont aan dat het afkomstig is van een uitgestorven vogelsoort, de Reuzenalk. En dat is een unicum voor het Noordwijkse strand.

Bram Langeveld (Voorhout) en Johan Passchier (Noordwijk; vinder van het bot) publiceren hun bevindingen in het decembernummer van het tijdschrift ‘de Strandloper’ van de Vereniging voor Natuur- en Vogelbescherming Noordwijk. De Reuzenalk wordt ook wel de ‘pinguïn van het noorden’ genoemd. Hoewel dit dier daar niet nauw mee verwant was, leefde deze zwart-wit gevederde vogel wel zoals een pinguïn. De tot 75 cm hoge en 5 kg zware vogels leefden in zee, aten vis en konden niet vliegen. De soort kwam voor in de gehele noordelijke Atlantische Oceaan. Met name door overbejaging door de mens is de soort uitgestorven; dat gebeurde ca. 1850.

Het fossiele bot bleek de bovenzijde van het opperarmbeen te zijn en is dus uit de vleugel afkomstig. Een aantal kenmerken van het bot vielen op. Zo is de schacht opvallend afgeplat. De onderzoekers hebben het bot nauwkeurig vergeleken met vogelbotten in de collectie van het Amsterdams Archeologisch Centrum. Daar wordt een deelskelet van een Reuzenalk bewaard. Deze vergelijking toonde zonder enige twijfel aan dat de Noordwijkse vondst een rest van een Reuzenalk is. En dat is bijzonder.

Tot voor kort werd gedacht dat Reuzenalken slechts zelden in de Nederlandse Noordzee voorkwamen en dan mogelijk als zieke of verzwakte dieren. De Noordwijkse vondst is een belangrijk nieuw ‘puzzelstukje’. Het wordt namelijk steeds duidelijker dat er relatief veel resten van Reuzenalken op Nederlandse stranden gevonden worden. In ongeveer een jaar onderzoek zijn er 20 nieuwe vondsten herkend. Steeds gaat het om (fragmenten van) losse botten, gevonden op verschillende opgespoten stranden. Al deze vondsten tonen aan dat de Reuzenalk hier helemaal niet zeldzaam was, maar waarschijnlijk geregeld als wintergast voorkwam. Wanneer precies, dat is nog niet bekend. Daar is verder onderzoek voor nodig, maar waarschijnlijk zijn de meeste van deze vondsten jonger dan zo’n 7500 jaar oud. Zo dragen deze kleine strandvondsten bij aan onze kennis van het verleden van de Nederlandse biodiversiteit.

Wie de Reuzenalk van Noordwijk met eigen ogen wil zien, is welkom op de extra  inloopochtend op
19 december a.s. ( 10.00 uur – 14.00 uur) van de Vereniging voor Natuur- en Vogelbescherming Noordwijk, Zilverschoon 20, 2201 SX Noordwijk.

Om 10.30 uur zal Bram Langeveld een kleine lezing geven over de Reuzenalk en de vondst op het Noordwijkse strand. Er is een kleine expositie en de experts Bram en Johan zitten klaar om uw vragen te beantwoorden. Heeft u zelf botten op het strand gevonden? Breng die dan mee. Wie weet heeft u ook wel een Reuzenalk gevonden of een andere bijzondere vondst gedaan

Zie ook het artikel in het Leidsche Dagblad van 4 dec. van Joost Bouwmeester  alk-LD04122015